Eerste hulp bij breuken

Gelukkig geen gebroken been of een breuk in je sleutelbeen. Hier krijg je eerste hulp bij het oefenen van breuken. 

Wat is een breuk?

Een breuk is een een deel van een geheel getal. 

Voorbeeld
Stel dat je 3 pizza’s wilt verdelen over 7 kinderen. Dan heb je 3/7 pizza’s per kind.

Het is eigenlijk een deling, die niet is uitgewerkt. 

Een breuk bestaat uit een teller en noemer. De teller van een breuk is het bovenste getal van een breuk, deze telt het aantal delen. De noemer van een breuk is het onderste getal van een breuk. De noemer benoemt hoeveel delen nodig zijn om tot 1 geheel te komen.

Tussen de teller en noemer staat een streep, de breukstreep.

📖 Teller
Het bovenste getal van een breuk. De teller telt het aantal delen.

📖 Noemer
Het onderste getal van een breuk. De noemer benoemt hoeveel delen nodig zijn om 1 geheel te bekomen.

Breuken vereenvoudigen

Bij breuken vereenvoudigen deel je de teller en noemer door hetzelfde getal. Hierdoor worden de teller en noemer kleiner en dus eenvoudiger.

Hoe moet je breuken vereenvoudigen?

De eenvoudigste uitleg is om de grootste gemene deler tussen de teller en de noemer te zoeken.

⚡ Strategie: zoek de grootste gemene deler

📖 Grootste gemene deler [GGD]
De grootste gemene deler van een breuk is het grootste gehele getal waardoor de teller en noemer gedeeld kunnen worden, zonder dat er een rest ontstaat.

Voorbeeld
We gaan de breuk 3/6 vereenvoudigen.

Stap 1: delers van de teller

Lijst al de delers van de teller op.

3 kan je delen door 3 en 1.

Stap 2: delers van de noemer

Lijst al de delers van de noemer op.

6 kan je delen door 3, 2 en 1.

Stap 3: zoek de grootste gemene deler

Wat is de grootste gemene deler tussen de teller en de noemer? Welk getallen komen terug in zowel de lijst van de teller, als in de lijst van de noemer?

3 is de grootste gemene deler tussen 6 en 3.

Stap 4: delen door de grootste gemene deler

Deel zowel de teller als noemer door de grootste gemene deler. Voilà je hebt de breuk vereenvoudig.

Als je de teller en noemer deelt :3 bekom je: 3/6 = 1/2
Hieronder vind je dit stappenplan op één super handige afbeelding, toegepast op de breuk 6/10.
stappenplan om breuken te vereenvoudigen

[MINI BLOG] >>> Hoe bereken je de grootste gemene deler

Breuken vereenvoudigen oefenen

Oefenen is de sleutel tot succes. Hieronder vind je enkele breuken die nog vereenvoudigd moeten worden. Neem een blad papier en vereenvoudigen maar.

Oefen de breuken

Leuke oefeningen, volledig op niveau!

Breuken gelijknamig maken

Bij breuken gelijknamig maken, maak je de noemers van de breuk gelijk. zonder de waarde van de breuk te veranderen. 

🪄 TIP: Herhaal de maaltafels

Hoe moet je breuken gelijknamig maken?

Gelijknamige breuken helpen bij het optellen en aftrekken van breuken. In volgend stappenplan leer je in enkele stappen breuken gelijknamig maken. Het stappenplan wordt toegepast op onderstaand voorbeeld.

breuken gelijknamig maken voorbeeld

Stap 1 - A

Vermenigvuldig de teller van de eerste term met de noemer van de tweede term.

breuken gelijknamig maken stap 1A

Stap 1 - B

Vermenigvuldig de teller van de tweede term met de noemer van de eerste term.

breuken gelijknamig maken stap 1B

Stap 2

Vermenigvuldig de noemers met elkaar en je hebt gelijknamige breuken.

breuken gelijknamig maken stap 2

Zoals je ziet, zijn de maaltafels erg belangrijk. Voor je begint met het rekenen met breuken, kan je deze best nog eens herhalen. https://wijsr.com/tafels-oefenen/

Breuken optellen

Stap 1: breuken gelijknamig maken

Als je breuken wilt optellen, moet je eerst goed kijken met welke soort breuk je te maken hebt. Heb je ongelijknamige breuken of toch gelijknamige?

Als je ziet dat de noemers niet gelijk zijn [ongelijknamige breuken], moet je deze eerst gelijknamig maken. Weet je niet meer precies hoe dat moet? Volg dan dit stappenplan

Zijn de noemers gelijk?

Ja: ga naar stap 2.

Nee: maak de noemers gelijknamig.

Stap 2: tel de tellers en gehele getallen op.

De cijfers boven de breukstreep tel je met elkaar op, de noemers blijven hetzelfde.

Als we gemengde breuken hebben, tel je de gehele getallen met elkaar op.

Stap 3: vereenvoudig de breuk

Indien de breuk vereenvoudigd kan worden.

📖 Gemengde breuk
Een getal dat bestaat uit een geheel getal en een breuk.

Breuken aftrekken

Breuken vermenigvuldigen

Breuken delen

Breuken naar procenten

Een procent is eigenlijk een breuk waarbij de noemer gelijk is aan 100. 

Wil je weten hoeveel procent 3/5 is?
Zoek dan met wel getal je 5 [de noemer] moet vermenigvuldigen om 100 te bekomen. Je doet dus 100 : 5 = 20. Vervolgens doe je 3 [de teller] maal 20 = 60.
3/5 = 60/100 

is 60%.

âš¡ Strategie: pas de breuk aan zodat de noemer 100 is

Andere begrippenlijst

📖 Onechte breuk
Als de teller groter is dan de noemen, dan spreken we van een onechte breuk.

📖 Gelijknamige breuk
Als twee breuken dezelfde noemer hebben.

Op deze pagina