Automatus

Wijsr

Contact

Over Ons

Het Pygmalion effect: waarom leerlingen die in januari geboren zijn het beter doen

Waarom is de helft van de voetbalploeg van KRC Genk geboren in het eerste kwartaal? Waarom doen studenten die in januari geboren zijn het meestal beter? En waarom zijn er meer dan de helft van alle olympische deelnemers van de Olympische Spelen van 2008 geboren in de eerste drie maanden van het jaar?

Dat is geen toeval. Nochtans hebben deze voetballers niet meer talent, zijn deze studenten niet intelligenter en zijn deze sporters niet sneller, sterker of slimmer. Je moet dus niet je best doen om kinderen in het eerste kwartaal te krijgen. Deze cijfers hebben allemaal te maken met het Pygmalion effect. Het effect dat de invloed van verwachtingen op prestaties omvat.

Wat is het Pygmalion effect?

Het Pygmalion effect bestaat eigenlijk uit vier stappen. 

  1. Je hebt bepaalde verwachtingen
  2. Je gedrag en communicatie worden gestuurd door deze verwachtingen
  3. De ontvanger van deze communicatie stelt zijn verwachtingen bij
  4. De ontvanger past zijn gedrag aan in lijn met deze verwachtingen

Stel dat je een nieuwe leerling in je klas krijgt en je krijgt te horen dat hij een uitstekende leerling is of een met veel potentieel. Vanaf dan ga je je verwachtingen bijstellen en ook je gedrag hieraan aanpassen. Dit gedrag gaat de verwachtingen van de leerling van zichzelf ook beïnvloeden en uiteindelijk gaat de leerling zijn gedrag ook aanpassen in de lijn van de verwachtingen. De leerling presteert goed, en je initiële verwachting wordt bevestigd. De cirkel is rond.

Een plant die geen water krijgt kan niet groeien

Dit effect klinkt misschien voor velen wel bekend. Het effect waarbij je verwachtingen effect hebben op het resultaat. Wanneer dit effect zich afspeelt bij jezelf wordt er gesproken van de self-fulfilling prophecy.

Bij het Pygmalion effect is er een tweezijdige fulfilling prophecy. Langs de ene kant worden je voorgevoelens als leerkracht of ouder vaak bevestigd, waardoor je denkt dat je analyse en verwachtingen juist waren. Anderzijds presteert een leerling beter als hij er zelf ook van overtuigd is dat hij het goed gaat doen.

Waarbij we bij rekenangst nog een negatief versterkend effect zagen, kan het Pygmalion effect een positief versterkend effect teweeg brengen. Met hogere verwachtingen een hoger resultaat bereiken klinkt bijna als iets magisch. Dus vanaf nu gewoon hogere verwachtingen stellen en de betere resultaten volgen? Nu, er zijn ook enkele valkuilen en richtlijnen zodat je het meeste kan halen uit het Pygmalion effect. Deze worden hieronder beschreven.

De valkuilen van het Pygmalion effect

Waar verwachtingen positief kunnen zijn, kunnen verwachtingen jammer genoeg ook negatiever zijn. Dat wordt ook wel het Golem effect genoemd. 

Doordat kinderen hun zelfbeeld vormen op basis van de mening van anderen kan het effect dus ook negatief versterkend werken. Dat zelfbeeld wordt beïnvloed door ouders, grootouders, leerkrachten en andere personen die dicht bij hun staan.
Laten we teruggrijpen naar het voorbeeld van de nieuwe leerling, maar deze keer krijg je te horen dat hij van school is veranderd omdat hij niet meer mee kon. Je zal iets minder kritisch zijn, misschien sneller tevreden zijn met een gemiddeld cijfer en jezelf vragen stellen bij de mogelijkheden van deze leerling. Ook deze verwachtingen worden gevoeld door een leerling, met slechtere resultaten

Als volwassenen meer de nadruk leggen op de tekortkoming van kinderen dan op hun sterktes, zullen ze geloven dat deze tekortkomingen hun definieert en onderscheidt van anderen. Op deze manier krijgen ze een negatiever zelfbeeld.

Daarnaast zal ook hun gevoel van eigenwaarde verminderen. Kinderen zijn gevoelig voor de woorden van anderen en hechten hier ook veel belang aan. Negatievere woorden zorgden dan ook vaak voor een negatieve impact. Hiermee wordt het zelfvertrouwen van de kinderen beschadigd.
Laat niemand je wijsmaken dat je iets niet kan!
De lagere verwachtingen vertalen zich niet enkel in je perceptie, maar ook in je gedrag. Je zal (onbewust) minder tijd en zorg geven aan deze leerlingen, terwijl ze het even hard of misschien wel harder nodig hebben dan andere leerlingen.
Een andere valkuil is het stellen van te concrete doelstellingen die niet altijd haalbaar zijn. Probeer je verwachtingen niet te uiten in de vorm van exacte resultaten, maar eerder via positieve aanmoedigen. 

7 tips om het meeste te halen uit het Pygmalion effect

Net zoals de self-fulfilling prophecy kan het Pygmalion effect best veel goeds met zich meebrengen. Hieronder vind je enkele tips hoe je dit het beste doet.

1 - Positieve aanmoedigingen

“Ik geloof in jou”, “Jij kan dit”, “Goed zo” het is geen rocket science. Maar positieve aanmoedigingen kunnen wonderen doen. Probeer je vooroordelen over jouw kind of leerlingen even te vergeten en iedereen aan te moedigen. 

2 - Investeer tijd in iedereen

Een gevolg van lagere verwachtingen te hebben is het minder tijd spenderen in de kinderen omdat “Het toch geen zin heeft”. Gewoon even oog hebben voor, en tijd spenderen met een kind kan al een groot effect hebben. 

3 - Focus op de inspanning

Het effect van te focussen op de inspanning werd uitvoerig onderzocht door onderzoekster Carol Dweck. Ze leerde dat het aanmoedigen van de inspanning (in plaats van prijzen van de intelligentie) niet alleen zorgde voor betere resultaten op de lange termijn, maar ook voor een hogere ambitie en durf.

4 - Pas op met verwachtingen

Verwachtingen kunnen zowel positief als negatief zijn, probeer in het laatste geval zeker te begrijpen waarom je eerder negatieve verwachtingen hebt. Vaak vloeien deze verwachtingen voort uit vooroordelen of de verwachtingen van anderen.

5 - Voorzie uitdagingen

Als je niet al te hoge verwachtingen hebt, grijp je al sneller naar iets makkelijkere oefeningen. Durf je kinderen maar eens uit te dagen, je zal versteld staan.

6 - Geef feedback

Feedback is altijd belangrijk en is misschien wel de beste manier om werkelijk beter te leren. Geef ook gerust corrigerende feedback als dat nodig is, maar probeer wel positief af te sluiten. Fouten maken is niet erg, je kan er alleen maar uit leren en door groeien. Voorzie ook zeker voldoende positieve feedback als ze het wél goed doen.

7 - Ontdek hun sterke punten

Leer je kinderen kennen en ontdek welke sterke punten ze hebben. Probeer zelf per kind drie sterke punten op te sommen. Dat alleen al kan zorgen voor een positievere associatie. Vraag ook gerust aan de kinderen zelf waar ze zelf vinden dat hun sterke punten liggen en waarin ze beter willen worden.

Schrijf je snel in en ontvang al onze blogs in je e-mail!

Met op “Wijsr Worden” te klikken stem je in met de privacy policy en ga je ermee akkoord dat je de nieuwsbrief van Wijsr wilt ontvangen.

Deel deze blog via je favoriete medium!

Getagged